ژئوتکستایل چیست و چه کاربردی دارد؟
9
0
ژئوتکستایل‌ها یکی از انواع محصولات ژئوسنتتیک به‌شمار می‌روند که در اصلاح عام به آن‌ها نمد صنعتی هم می‌گویند.
ژئوتکستایل چیست و چه کاربردی دارد؟
این روزها با ابداع شدن مواد مصنوعی بادوام و قابل اعتماد، شاهد حضور مصالح ژئوسنتتیک هستیم. ژئوسنتتیک‌ها در واقع جزو مصالح نسبتا جدید محسوب می‌شوند که از مواد پلاستیک و لاستیکی بدست می‌آیند. ژئوتکستایل‌ها یکی از انواع محصولات ژئوسنتتیک به‌شمار می‌روند که در اصلاح عام به آن‌ها نمد صنعتی هم می‌گویند. اگر بطور دقیق نمی‌دانید که ژئوتکستایل چیست، با ما همراه باشید تا شناخت بیشتری از این محصول و کاربردهای آن بدست آوریم. در یک توصیف کلی می‌توان گفت که ژئوتکستایل‌ها ظاهری شبیه به موکت نازک دارند و به دو صورت ژئوتکستایل بافته شده و بافته نشده موجود هستند.
ژئوتکستایل‌ها در مقایسه با مصالح سنتی قابل استفاده در مهندسی عمران محصولات جدیدی در این زمینه به‌شمار می‌روند و دارای کاربردهای متنوعی هستند. ژئوتکستایل‌ها مزایای فراوانی نظیر قیمت ارزان، وزن کم، طول عمر بالا و نصب سریع و آسانی دارند و به‌دلیل این مزایا و مقاومت بالا در پروژه‌های عمرانی بسیار پرکاربرد هستند. یک مطلب جالب درباره ژئوتکستایل‌ها این است که این محصول در کنار سایر ژئوسنتتیک‌ها نظیر ژئوممبران، ژئوگرید، ژئوسل و ... ترکیب بسیار قابل قبولی را به‌وجود می‌آورد.
ژئوتکستایل چیست؟
در وصف جامع اینکه ژئوتکستایل چیست، می‌توان گفت که این محصول پارچه نفوذپذیری است که استحکام بالایی دارد. در حقیقت ژئوتکستایل صفحات نفوذپذیری به‌شمار می‌روند که از الیافی نظیر پلی استر یا پلی پروپیلن و به دو صورت بافته نشده و بافته شده در دسترس قرار دارند.
درباره ژئوتکستایل‌ها می‌توان گفت محصولاتی هستند که در مجاورت با خاک قابلیت جداسازی، حفاظت، فیلتراسیون و استحکام بخشی را دارند. ژئوتکستایل‌ها به روش‌هایی مانند حرارتی، شیمیایی و سوزن زنی تولید می‌شوند و از نظر ظاهری شباهت زیادی به نمد داشته و برای محیط زیست مضر نیستند.
آشنایی با انواع کاربردهای ژئوتکستایل
اکنون که به‌خوبی می‌دانیم ژئوتکستایل چیست، می‌توانیم به‌سراغ کاربردهای این محصول ژئوسنتتیک برویم:
کاربردهای نظیر:
نقش جداسازی در جاده: از ژئوتکستایل‌های بافته و نبافته برای بهبود عملکرد جاده‌های غیر فرشی، فرودگاه‌ها، بزرگراه‌ها، محل‌های پارکینگ و... استفاده می‌شود.
زیرسازی خط آهن: ژئوتکستایل‌ها موجب تثبت خط آهن هستند و بسته به شرایط محل یک یا چند نقش اصلی را برعهده دارند.
کنترل فرسایش: ژئوتکستایل‌ها با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح خاک از فرسایش آن جلوگیری می‌کنند و در مواردی از جمله کانالهای زهکشی، سیستمهای حفاظتی، سواحل، اسکله و سد‌های خاکی کاربرد دارند.
سدسازی: ضد آب بودن و جلوگیری از نشت آب از بدنه سد و جلوگیری از تخریب تدریجی سد یکی از کاربردهای ژئوتکستایل‌هاست.
سیستم جمع‌آوری مایعات و گاز: کاربرد دیگر ژئوتکستایل‌ها برای مایعات محلول و سیستمهای جمع‌آوری گاز است.
زهکشی زیرزمینی: ژئوتکستایل‌ها این روزها جایگزین مناسب فیلتر‌های خاکی متداول جهت زهکشی همه ساختارها مانند سیستمهای کنترل آب زیرزمینی، زیرساخت‌‌های ساختمان، سدها و ... هستند.
کاربردهای دیگر ژئوتکستایل عبارتند از:
- حفاظت ژئوممبرین
- روکش جاده
- حفاظت از سواحل رودخانه‌ها، دریاها و استحصال زمین های باتلاقی
- دیوارهای محافظ
- ساختمان‌ها و گود برداری
- کنترل نگهداری ضایعات
- فیلتر در کانالهای آبیاری، ایزولاسیون تونل‌ها و لاینینگ
- ثبات و تحکیم خط‌‌های آهن
- مخازن مواد شیمیایی و ذخیره آب
- و...
منظور از عملکرد چندگانه ژئوتکستایل چیست؟
در ذهن برخی از افراد این سوال مطرح است که منظور از عملکرد چندگانه یک ژئوتکستایل چیست و آیا ممکن است که یک ژئوتکستایل در یک سازه چند نقش داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت بله، ژئوتکستایل‌ها می‌توانند عملکرد چندگانه داشته باشند.
ژئوتکستایل‌ها گاهی در یک سازه چند نقش دارند. برای نمونه یک ژئوتکستایل هم قادر است از یک لایه عایقی محافظت به‌عمل آورد و هم در عین حال آب را زهکشی و از سازه خارج کند. فقط به‌یاد داشته باشید که در چنین شرایطی باید به خواص هیدرولیکی و دینامیکی نظیر ضخامت، مقاومت مناسب در مقابل صدمات حین کار و نصب، خواص هیدرولیکی خوب و یکنواخت وغیره در آن واحد دقت کنید.
جمع‌بندی
چنانچه قصد دارید برای پروژه‌های خود به‌سراغ ژئوتکستایل بروید و دقیقا نمی‌دانید که ژئوتکستایل چیست؟ پاسخ این است که ژئوتکستایل‌ها محصولاتی به‌شمار می‌روند که سبب انقلاب در مهندسی عمران هستند. ژئوتکستایل‌ها در واقع از در هم تنیده شدن و کنار هم قرار گرفتن الیاف با روش‌هایی که عنوان کردیم، یعنی حرارتی، شیمیایی و سوزن زنی تولید می‌شوند. این محصولات کاربردی از نظر ظاهری شبیه به یک نمد هستند و مقاومت بالایی دارند. از کاربردهای ژئوتکستایل‌ها می‌توان به بهینه سازی جاده‌ها، زهکشی، جداسازی، فیلتراسیون، سدسازی، کنترل فرسایش، حفاظت ژئوممبرین و... اشاره کرد.