استخر ذخیره آب یک سازه است که برای جمعآوری و ذخیره آب به منظور استفاده در زمانهای نیاز استفاده میشود. استخرهای ذخیره آب ممکن است به صورت زیرزمینی یا روباز باشند و از مواد مختلفی مانند بتن، فیبرگلاس، پلیاتیلن و یا فولاد ساخته شوند.
استخرهای ذخیره آب عموماً به دو دسته تقسیم میشوند:
این نوع استخرها معمولاً در خانهها و باغها نصب میشوند و به عنوان یک راهکار محلی برای ذخیره آب استفاده میشوند. آب بارانی و یا آب شبکه شهری میتواند به استخرهای خانگی منتقل شده و برای آبیاری باغچه، شستشوی اتومبیل و یا استفاده در توالت استفاده شود.
این نوع استخرها برای مصارف عمومی یا صنعتی استفاده میشوند. مثلاً در برخی شهرها، استخرهای عمومی برای استفاده عمومی و شناگری ساخته میشوند. همچنین، در برخی صنایع نیز استخرهای ذخیره آب برای استفاده در فرآیندهای تولیدی مورد استفاده قرار میگیرند.
استفاده از استخرهای ذخیره آب به عنوان یک راهکار پایدار برای مدیریت منابع آب و کاهش استفاده از آب شبکه شهری است. با جمعآوری آب بارانی و استفاده از آن برای مصارف غیرقابلتصفیه، میتوان به حفظ و صرفهجویی در مصرف آب کمک کرد.
کاربردهای استخر ذخیره آب عمدتاً به دلیل مزایایی که با خود به همراه دارد، عبارتند از:
در زیر به توضیح انواع استخرهای ذخیره آب که از مهم ترین آن ها از جمله استخرهای ژئوممبران و بتنی هستند، میپردازیم:
ژئوممبران یک نوع متریال پلیمری است که برای جلوگیری از نشتی و نفوذ آب در سازههای ذخیره آب استفاده میشود. این ممبرانها معمولاً از پلاستیکهای مقاوم مانند پلیاتیلن با ضخامت مختلف ساخته میشوند. عمده استفاده از ورق ژئوممبران در صنعت ذخیره آب شامل استخرهای آب، مخازن آب، و تجهیزات پساب است.
استخرهای ذخیره آب با استفاده از ژئوممبران میتوانند به منظور جمعآوری آب باران، ذخیره آب شرب، مخازن آب کشاورزی و استفاده در صنعت و سایر کاربردها ساخته شوند. ژئوممبرانها به دلیل خواصی مانند انعطافپذیری، مقاومت در برابر شکستگی و ضد آب بودن، مناسب برای استفاده در اینگونه سازهها هستند
استخرهای بتنی به صورت معمول با استفاده از بتن ساخته میشوند و میتوانند شامل بتن مسلح یا بتن غیرمسلح باشند. این نوع استخرها معمولاً در مناطق با آب فراوان و برای استفادههای مختلف از جمله استفاده در خانه، شهرکها، ورزشگاهها و مجتمعهای تجاری ساخته میشوند.
این نوع استخرها با استفاده از الیاف شیشهای تقویت شده با رزین ساخته میشوند. استخرهای فایبرگلاس مزایایی مانند مقاومت در برابر خوردگی، وزن سبکتر نسبت به استخرهای بتنی و طول عمر بالاتر را دارا هستند. آنها معمولاً برای استفاده در استخرهای خانگی و استخرهای کوچک تجاری مورد استفاده قرار میگیرند.
در این نوع استخرها، بلوکهای مخروطی یا مستطیلی از مصالحی مانند بتن سبک، بتن سبک اتوکلاو، یا پلی استایرن، برای ساخت بدنه استخر استفاده میشوند. این استخرها مزایایی مانند ساختار سبک و قابل حمل بودن، هزینه کمتر نسبت به استخرهای بتنی و سرعت ساخت بالا را دارند.
این تنها چند نمونه از انواع استخرهای ذخیره آب هستند و در عمل ممکن است انواع دیگری نیز وجود داشته باشد.
انتخاب نوع استخر ذخیره آب به شرایط و هدف استفاده بستگی دارد.
استخر ژئوممبران: هزینه کمتر، سرعت بالای نصب، ضدنشتی و قابل استفاده در پروژه های کشاورزی، صنعتی و خانگی تنها نکته این است که نیاز به زیر سازی مناسب دارد.
استخر بتنی: بسیار مقاوم و بادوام، مناسب برای استفاده طولانی مدت در مجتمع های مسکونی و صنعتی، اما هزینه ساخت بالاتر و زمان اجرای بیشتری دارد.
استخر فایبرگلاس: وزن سبک، ضد خوردگی و طول عمر بالا با این حال ابعاد آن محدود بوده و بیشتر برای استخرهای کوچک یا خانگی کاربرد دارد.
استخرهای بلوکسازی: سرعت ساخت بالا و هزینه کمتر نسبت به استخر بتنی، اما دوام آن معمولاً کمتر است.
علاوه بر مصارفی که قبلاً اشاره شد، استخر ذخیره آب کاربردهای گستردهتری هم دارد:
این تنوع کاربرد باعث میشود استخر ذخیره آب به یک سرمایهگذاری پایدار برای مدیریت منابع آبی تبدیل شود.
یکی از مهم ترین موارد در انتخاب استخر ذخیره آب، ویژگی متریالی است که برای ساخت آن استفاده میشود:
شناخت این ویژگیها کمک میکند بهترین گزینه را برای نیاز خود انتخاب کنید.
شرکت ژئوخانجانی به عنوان یک شرکت متخصص در زمینه نصب و احداث ذخیرهسازی آب، خدمات متنوعی را ارائه میدهد. این شرکت توانایی طراحی، ساخت و نصب سازههای ژئوخانجانی را در پروژههای مختلف دارد.
فرآیند نصب و احداث ذخیره آب توسط شرکت ژئوخانجانی شامل مراحل زیر است:
شرکت ژئوخانجانی با مشتریان خود در ارتباط بوده و نیازها و الزامات آنها را دریافت میکند. این مرحله شامل بررسی شرایط جغرافیایی و هیدروژئولوژیکی محل نصب، تعیین ظرفیت ذخیره آب مورد نیاز، انتخاب مناسبترین سازه و سیستم ذخیره سازی آب براساس نیازمندیهای مشتری است.
با دریافت اطلاعات اولیه، تیم مهندسی شرکت ژئوخانجانی در طراحی دقیق سازهها و سیستمهای ذخیره آب به کار میپردازد. این شامل انتخاب و بهینهسازی مصالح مورد استفاده، ارائه نقشههای فنی و اجرایی، تعیین جزئیات اجرایی سازهها و سیستمها، و ارائه پیشنمونهها و مدلسازی سازههای پیچیده است.
پس از طراحی و تأیید آن توسط مشتری، شرکت ژئوخانجانی به مرحله ساخت و نصب سازهها و سیستمهای ذخیره آب میپردازد. این شامل حفر و احداث چاهها، ساخت حوضچهها و سدها، نصب و اتصال سیستمهای لوله کشی و مصالح هیدروژلی بکار رفته در سازهها است.
پس از نصب سازهها، شرکت ژئوخانجانی از طریق آزمونهای لازم، عملکرد صحیح سازهها و سیستمهای ذخیره آب را تأیید میکند. این شامل آزمون پایداری، آزمون تراوایی، و آزمون عملکرد بهرهبرداری می باشد.
شرکت ژئوخانجانی پس از نصب سازهها، خدمات نگهداری و تعمیرات را نیز ارائه میدهد. این شامل بررسی دورههای بازدید و تعمیرات دورهای سازهها، آزمایش و تست منظم سیستمها، تعویض قطعات و تجهیزات فرسوده و همچنین پاسخگویی به هرگونه نیاز یا خرابی در سیستم ذخیره آب است.
شرکت ژئوخانجانی همچنین مسئولیت مدیریت پروژه را بر عهده میگیرد. این شامل برنامهریزی، کنترل هزینهها، نظارت بر جلسات و پیشرفت پروژه، مدیریت تیم اجرایی و ارائه گزارشهای پیشرفت به مشتری است.
شرکت ژئوخانجانی به مشتریان خود مشاورههای فنی و آموزشهای مورد نیاز را در زمینه نگهداری، بهینهسازی و استفاده از سازههای ژئوخانجانی ارائه میدهد. این با هدف افزایش عملکرد و طول عمر سازهها و حفظ کیفیت ذخیره آب در طول زمان است.
به طور کلی، شرکت ژئوخانجانی با تکیه بر تجربه و دانش فنی خود، به مشتریان خود در نصب، احداث و بهرهبرداری از سازههای ذخیره آب کمک میکند و خدماتی جامع در زمینه مشاوره، طراحی، ساخت، نگهداری و آموزش ارائه میدهد.
یکی از پروژههای اخیر شرکت ژئوخانجانی مربوط به ساخت استخر ذخیره آب کشاورزی در یکی از مزارع اطراف تهران است. در این پروژه از ورق ژئوممبران HDPE با ضخامت ۱.۵ میلیمتر استفاده شد. ظرفیت استخر حدود ۳۰۰۰ مترمکعب بود و هدف اصلی ذخیره آب چاه برای آبیاری باغات بود. اجرای این پروژه تنها در مدت ۱۰ روز انجام شد و با توجه به ضدنشتی بودن ژئوممبران، مصرف آب کشاورز بهینه شد. این نمونه نشان میدهد که استفاده از ژئوممبران علاوه بر کاهش هزینه ساخت، بهره وری سیستم آبیاری را نیز افزایش میدهد.
قیمت استخر ذخیره آب به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهم ترین عامل تعیین کننده، نوع متریال مورد استفاده است؛ بهطور مثال استخر ژئوممبران نسبت به استخر بتنی هزینه ساخت بسیار پایین تری دارد و در مدت زمان کوتاه تری اجرا میشود. همچنین ابعاد و ظرفیت مخزن، محل نصب (سطحی یا زیرزمینی)، شرایط جغرافیایی و نوع زیرسازی از دیگر عوامل مؤثر بر قیمت هستند. علاوه بر این، هزینه های حمل و نقل، لوله کشی، اتصالات و نیروی اجرایی نیز بر هزینه نهایی پروژه تأثیرگذار است. برای برآورد دقیق قیمت استخر ذخیره آب کشاورزی یا خانگی بهتر است با یک شرکت متخصص مانند ژئوخانجانی مشاوره کنید تا هزینه بر اساس نیاز واقعی محاسبه شود.