ژئوتکستایل ترموباندینگ
از ویژگیهای اصلی ژئوتکستایل ترموباندینگ میتوان به مقاومت بالا در برابر رطوبت، شکستگی، خوردگی و نور خوردگی، مقاومت در برابر اشعهی خورشید، پایداری در برابر شرایط آب و هوایی مختلف و قابلیت جذب و تفکیک آب اشاره کرد.
ترموباندینگ نیز به معنای اتصال دائمیدو سطح با استفاده از گرما است. در ژئوتکستایل ترموباندینگ، این فرآیند با استفاده از دمای بالا، مواد مصنوعی موجود در آن به یکدیگر متصل میشوند. این اتصال دائمیباعث میشود که ژئوتکستایل ترموباندینگ، در مقابل زلزلهها، جریان آب، فشار خاک و سایر نیروهای خارجی مقاومت بیشتری داشته باشد و به عنوان یک لایهی محافظ برای سازههای بنایی و زیرساختها عمل کند.
از کاربردهای ژئوتکستایل ترموباندینگ در حوزهی ساخت و ساز، میتوان به آببندی سد، تقویت بستر راه، مقاومت در برابر فشار خاک در پایهی پل و ساخت بارگذاری بر روی زمین نرم اشاره کرد.
ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ
ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ، همانند ژئوتکستایل ترموباندینگ، یک نوع محصول مصنوعی است که با استفاده از ترکیب انواع مختلف الیاف تشکیل شده است. با این حال، این نوع ژئوتکستایل در مقابل ژئوتکستایل ترموباندینگ، دارای ویژگیهایی متفاوت است.
از ویژگیهای اصلی ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ میتوان به مقاومت بالا در برابر خوردگی، شکستگی، رطوبت و نور خوردگی، قابلیت جذب و تفکیک آب، پایداری در برابر شرایط آب و هوایی مختلف و عدم تغییر شکل در شرایط طبیعی اشاره کرد.
از کاربردهای ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ در حوزهی ساخت و ساز، میتوان به تقویت خاکهای ضعیف، کنترل جریان آب، پایدارسازی تراسها و کاهش تغییر شکلهای ناشی از نیروهای خارجی اشاره کرد. این نوع ژئوتکستایل معمولاً در پروژههای ساختمانی، جادهسازی، تونلسازی، تاسیسات آب و فاضلاب و سایر پروژههای عمرانی مورد استفاده قرار میگیرد.
تفاوت میان ژئوتکستایل ترموباندینگ و ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ چیست؟
تفاوت اصلی بین ژئوتکستایل ترموباندینگ و ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ در روش تولید و اتصال الیاف است.
در ژئوتکستایل ترموباندینگ، الیاف با هم ترکیب شده و سپس با استفاده از حرارت و فشار، به یکدیگر متصل میشوند. این روش باعث ایجاد یک سطح همگن و پایدار بر روی ژئوتکستایل میشود. به همین دلیل، ژئوتکستایل ترموباندینگ دارای مقاومت بسیار بالاتر در برابر نیروهای کششی و پوسیدگی است.
در ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ، الیاف با هم ترکیب شده و سپس با استفاده از مواد چسبنده، به یکدیگر متصل میشوند. این روش باعث ایجاد سطوح نامنظم و عدم همگنی در بر روی ژئوتکستایل میشود که میتواند منجر به تضعیف مقاومت ژئوتکستایل در برابر نیروهای کششی و پوسیدگی شود.
بنابراین، ژئوتکستایل ترموباندینگ به عنوان یک مادهی پایدار و با مقاومت بالا در برابر نیروهای خارجی شناخته میشود، در حالی که ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ در برابر نیروهای کششی و پوسیدگی کمتری مقاومت دارد.
طی یک قرن گذشته، استفاده از انواع ژئوتکستایلها رشد زیادی پیدا کرده است. ژئوتکستایلها در ابتدا از منسوجاتی که به راحتی در بازار وجود داشتند، مثل انواع پارچههای پشتی و تودوزی تهیه میشدند. اما بعدا تولید کنندگان ژئوتکستایل آنها را به گونهای اصلاح کردند که مزایای بیشتری در جاده سازی و شهرسازی داشته باشد.
در حال حاضر دو نوع ژئوتکستایل در بازار وجود دارند؛ یکی ژئوتکستایل ترموباندینگ و دیگری ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ.
و نوع دیگر فیلتر خاکی و ژئوتکستایل ترموفیوز وجود دارد که در بحث جداگانه ای به هرکدام پرداخته ایم. اما اینکه استفاده از کدام یک در موارد مختلف صحیح و مناسب است، ممکن است باعث ایجاد سردرگمیهای زیادی شود.
در واقع باورهای غلطی در مورد عملکرد و کاربردهای ژئوتکستایل ترموباندینگ و ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ رواج دارند که باعث ایجاد سردرگمیدر هنگام انتخاب میان این دو برای امور مختلف میشوند. به همین دلیل است که در این نوشته به صورت فنی به بررسی تفاوتهای میان این دو نوع ژئوتکستایل پرداخته و به صورت کاملا مفصل به شرح و توضیح عملکرد هر کدام از آن دو پرداخته ایم.
ویژگی ژئوتکستایل ترموباندینگ
ژئوتکستایل ترموباندینگ نسل اول به صورت نوارهای برش داده شده ساخته شده بودند. این نوارهای برش داده شده عبارت بودند از الیافهای تخت و اکسترود شده ای که در زاویه نود درجه در هم بافته میشدند تا بتوانند یک پارچه با دوام و محکم را تولید کنند. اما این نوع از ژئوتکستایلها به خاطر اینکه سطح صاف و گسترده ای داشتند، از نظر جذب آب دچار ضعف شدید بودند و خاصیت برهم کنشی خاک در آنها کم بود. این عوامل آنها را تبدیل به گزینههای ضعیفی میکرد که مخصوصا در امور شهرسازی و جاده سازی در شرایط مرطوب غیر قابل استفاده بودند.
با گذشت زمان تولید ژئوتکستایل ترموباندینگ با کارایی بالا باعث تولید ماده ای بسیار موثرتر شد. تحولات ایجاد شده در طراحی، تولید و ساخت این نوع ژئوتکستایل، باعث شده است که سرعت بخشیدن به جریان تولید و بالا بردن ضریب تعامل شده است و با استفاده از عمل جداسازی و تقویت آن ، باعث شده است که برای کاربردهای شهری و جاده سازی تبدیل به گزینه مناسب تری شود. همچنین ژئوتکستایل ترموباندینگ امکان فیلتراسیون و زهکشی بهتر را به وجود میآورد.
ویژگی ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ
درست مثل ژئوتکستایل ترموباندینگ، ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ هم با استفاده از منسوجات مصنوعی ساخته میشوند. اما ساختار آنها کاملا تصادفی تر بوده و در اثر به هم نپیوستن الیاف تولید میشوند. ژئوتکستایلهای ترموباندینگ و غیر ترموباندینگ کاربردهای مشابهی دارند و همین امر باعث ایجاد سردرگمیمیشود. آسان ترین راه برای تشخیص تفاوت میان این دو نوع ژئوتکستایل ویژگیهای فیزیکی آنهاست. ژئوتکستایلهای غیر ترموباندینگ حالت فازی مانندی دارند که هم به چشم میآید، هم احساس میشود.
وقتی صحبت از تولید ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ میشود، روشهای مختلفی برای تولید آن وجود دارند. متداول ترین روش، تولید به وسیله سوزن زنی الیاف است. ژئوتکستایلهای غیر ترموباندینگ ساخته شده از روش سوزن زنی الیاف به این وسیله تهیه میشود که تعداد زیادی الیاف کوچک به وسیله نوعی سوزن خاص در هم تنیده شوند. به صورت کلی این نوع ژئوتکستایل به درد جداسازی به همراه فیلتراسیون و عملیات زهکشی میخورد که در برنامههای شهرسازی به کار گرفته میشوند.
تفاوتهای میان این نوع ژئوتکستایل میتواند موقع بررسی مشخصات مواد تا حدودی چالش برانگیز باشد. به صورت کلی ژئوتکستایل ترموباندینگ مقاومت بیشتری دارند، اما ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ نرخ جریان و میزان گذردهی بالاتری دارد. سادهترین راه برای اینکه بتوان تفاوت میان ژئوتکستایلهای ترموباندینگ و غیر ترموباندینگ استفاده از زاویه کشیدگی است.
انواع غیر ترموباندینگ زاویه کشیدگی بالاتری نسبت به انواع ترموباندینگ دارند. مشخصه اصلی ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ نشان میدهد که زاویه کشیدگی آن بیش از 50 درصد است در حالی که زاویه کشیدگی ژئوتکستایل ترموباندینگ بین پنج تا 25 درصد است!
چارتی که در ادامه میآید، دو مثال از مشخصات استاندارد برای مواد ترموباندینگ و غیر ترموباندینگ را ارائه داده است. همانطور که میبینیم تفاوتهای قابل توجهی در مشخصات زاویه کشیدگی و گذردهی آنها وجود دارد. اما مقاومت کششی آنها با توجه به اینکه آنها از مواد مشابهی تشکیل شده اند، شبیه هستند. موقع انتخاب نوع صحیح ژئوتکستایل برای کاری که در نظر دارید، توجه به همه این موارد اهمیت زیادی دارد. بسیار ضروری است که مطمئن شوید که در حال استفاده از محصول مناسبی هستید.
وزن ژئوتکستایل ترموباندینگ و غیر ترموباندینگ
وزن ژئوتکستایل ترموباندینگ و غیر ترموباندینگ بسته به نوع مصالح و روش تولید آنها متفاوت است. اما به طور کلی، ژئوتکستایل ترموباندینگ به دلیل داشتن الیاف جمع و جور و سطح همگن بیشترین وزن خود را دارد و برای پروژههایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار و کشش دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.
در مقابل، وزن ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ کمتر از ژئوتکستایل ترموباندینگ است، چرا که روش تولید آن با استفاده از چسبندههای مختلف است که به طور معمول به نسبت کمتری از جمله الیاف استفاده میکنند. اما این نوع ژئوتکستایل همچنان دارای قابلیت مقاومت در برابر فشار و کشش است، اما در پروژههایی که نیاز به مقاومت بالاتری دارند، ممکن است از ژئوتکستایل ترموباندینگ استفاده شود.
نکته دیگری که موقع بررسی تفاوت میان این دو نوع ژئوتکستایل باعث سردرگمیمیشود، وزن آنهاست. در مثال زیر وزن آنها ذکر نشده است. به طور کلی وزن ژئوتکستایل ترموباندینگ به سختی مشخص میشود. دلیل آن هم این است که از آنها معمولا برای جداسازی و تقویت ساخت و ساز استفاده میشوند که این امر ربطی به وزن ندارد.
برعکس ژئوتکستایل ترموباندینگ ، وزن ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ در اغلب اوقات کاملا مشخص میشود، به همین دلیل است که معمولا یا میشنوید و یا میگویید که من به دنبال یک ژئوتکستایل غیر ترموباندینگ 4 اونسی، 8 اونسی، 10 اونسی و غیره هستم!
تا مدتهای طولانی، ژئوتکستایلهای غیر ترموباندینگ را با توجه به وزن آنها اندازه گیری میکردند، یعنی اینکه محصول نهایی که به دست میآید 8 اونس در هر متر مربع خواهد بود. بقیه مشخصات که شامل مقاومت، تعداد سوراخها و غیره هستند که همگی نتیجه مستقیم وزن محصول خواهند بود.
همزمان با رشد و توسعه استفاده از انواع ژئوتکستایلها، روند تولید و ساخت آنها هم تغییر کرده است. در حال حاضر میتوان اکثر ژئوتکستایلهای غیر ترموباندینگ را با وزنهای کمتر تولید کرد و البته همچنان همان ویژگی مهم مستحکم بودن را هم حفظ کرد. این روند تولید ژئوتکستایل باعث شده است که هزینهها کاهش پیدا کنند. از طرف دیگر همیشه موارد استثنایی هم وجود دارند، مثل ژئوتکستایلهای غیر ترموباندینگی که به عنوان ژئوتکستایل بالشتک در زیر ژئوممبرانها به کار میروند. در چنین مواردی، ویژگیهای خاصی مثل سوراخها، وزن و ضخامت اهمیت بیشتری نسبت به سایر ویژگیها، از جمله قدرت و مقاومت دارند.